Nitelikli iş gücü, bir işyerinin veya bir ekonominin verimliliğini artıran, yüksek düzeyde beceri, bilgi ve deneyime sahip olan çalışanlardır. Geçmişten günümüze, nitelikli iş gücü kavramı, zaman içinde kendini sürekli güncelleyen, ancak özünü ve kimliğini koruyan bir yapıya sahiptir. Bu terim, bireylerin ilk öğretimden başlayarak hayat boyu süren öğrenme süreçlerini içerir ve bu süreç boyunca üretim ve hizmet alanlarında önemli faydalar sağlar.
Günümüz dünyasında nitelikli iş gücü trend olmakla beraber gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler bu konuyu dikkate almaktadırlar. Çünkü gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler sahip oldukları nitelikli iş gücü ve yüksek teknoloji ile diğer ülkelerden ayrışmaktadır. International Labour Organization 2021 verilerine göre küresel çapta 2019 yılında işsizlik oranı %5.4 olup 2021 yılında %6.2'dir. 2019 yılında iş gücüne katılma oranı %60.5 olup 2021 yılında ise %59.0’dır. Türkiye’deki işsizlik ve iş gücü oranlarına bakıldığında iş gücüne katılma oranı 2019 yılında %52.9 olup 2021 yılında %50.2’dir. 2019 yılında işsizlik oranı %13.1 olup 2021 yılında %13.4 olarak gözlemlenmektedir. Tüm bu datalar son 4 yıl içerisinde hem Türkiye’de hem de Dünya’da nitelikli iş gücüne yatırım yapıldığını göstermektedir.
Nitelikli iş gücü, bir işyerinin veya bir ekonominin verimliliğini artıran, yüksek düzeyde beceri, bilgi ve deneyime sahip olan çalışanlardır. Ekonomide genel ve özel iş gücü olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Genel iş gücü; tüm şirketler ve sanayide gerekli olan bilgi ve becerileri temsil etmektedir. Bu tür iş gücüne yapılan yatırımlar, kurumların verimliliğini arttırmaktadır.
Özel iş gücü ise, sadece işveren ve belirli birkaç insan tarafından kullanılabilecek bilgi ve becerileri temsil etmektedir. Bu tür iş gücü alanları belirli bir alanda üretkenliği arttırmak için kullanılmaktadır. İş gücü niteliklerine ilişkin, son zamanlarda hızla değişen talepler, çağdaş toplumlardaki sosyo-ekonomik değişikliklerin bir sonucudur.
Günümüzde eğitimin ekonomik, toplumsal ve kültürel kalkınmayı hızlandıran en önemli faktör olduğu bilinmektedir. Eğitim kurumlarında çağdaş teknolojiye uygun bilgi ve becerilerle donatılan bireyler, iktisadi kalkınmanın gerektirdiği nitelikli iş gücünü oluşturarak üretim düzeyinin artmasını ve ekonominin hızla kalkınmasını sağlamaktadır. Eğitim, toplum içerisinde insanların bilgilerini artıran ve bu insanları daha nitelikli hale getiren vazgeçilmez bir unsur olduğu kadar, iktisadi kalkınmanın bir sonucu olarak da artan mal ve hizmet üretimine olan talebi artırarak bireylerin yaşam düzeyini yükselten bir etkendir.
Yüksek eğitimli bireyler, modern toplumların dinamiğinde kritik bir rol oynamaktadır. Eğitim, sadece bireylerin kişisel gelişimine katkı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda ekonomik büyümeyi de destekler. OECD'nin raporuna göre, yüksek eğitimli bireylerin iş gücüne katılımı, üretkenliği artırır ve işsizlik oranlarını düşürür. Ayrıca, bu bireylerin genellikle daha yüksek gelir elde etmeleri, tüketim ve tasarrufları artırarak ekonomiye katkıda bulunur. Dolayısıyla, yüksek eğitimli bireylerin varlığı, bir ülkenin ekonomik ve sosyal refahını artırmada kritik bir unsur olarak kabul edilmektedir.
Mesleki ve teknik eğitime sahip olan çalışanlar, ilgili sektörlerdeki istihdam ihtiyacını karşılayabilecek bilgi ve beceriye sahip bireylerdir. Bilinç düzeyinin artırılmasıyla birlikte, istihdamda gözle görülür bir artış sağlanmış ve bireylerin iş çevrelerinin ve toplumun ihtiyaçlarına yönelik eğitim almaları teşvik edilmiştir. Batı dünyasında mesleki ve teknik eğitimin önemi uzun zamandır bilinmekte olup, bu doğrultuda çeşitli projeler başarıyla hayata geçirilmiştir. Ülkemizde de bu önem giderek daha fazla anlaşılmakta ve batılı ülkelerle benzer projeler geliştirilmektedir.
Mesleki ve teknik eğitim, eğitim sisteminin bir parçası olarak bütünlüğü sağlayacak yapılar oluşturmak için ülke genelinde 111 okul seçilmiş ve TOBB tarafından yürütülen bir proje kapsamında desteklenmiştir. Bu okullara teknik altyapı sağlanmış ve eğitimciler çeşitli kurslara tabi tutularak eğitim kalitesinin artırılması hedeflenmiştir. Böylece, bireylerin iş dünyasındaki ve toplumdaki ihtiyaçlara uygun eğitim almaları ve nitelikli iş gücüne katkı sağlamaları amaçlanmıştır.
Uzun yıllar belirli bir alanda çalışmış ve bu süreçte derin bir bilgi birikimi edinmiş çalışanlar, genellikle nitelikli iş gücünün temelini oluşturur. Bu noktada, gençlerin deneyim kazanması ve artan rekabet ortamında kendilerini geliştirmesi hayati önem taşır. Stajın iş bulma sürecine olan etkisini değerlendiren bir araştırmada, 25-34 yaş arası 708 kişiyle yapılan görüşmelerin sonuçları incelenmiştir.
Elde edilen bulgulara göre, staj yapmanın işe giriş sürecine olumlu yönde etkisi olduğu ortaya çıkmıştır. Staj deneyimi yaşayan bireylerin, işe daha kısa sürede girdikleri ve iş bulma sürelerinin azaldığı görülmüştür. Ayrıca, staj yapanların staj yaptıkları iş yerlerinden belirsiz süreli ve ücretli iş teklifleri alma olasılıklarının arttığı ve hatta staj yapılan iş yerinde çalışma fırsatlarının önemli ölçüde çoğaldığı belirlenmiştir.
Bu araştırma, gençlerin erken dönemde deneyim kazanmasının ve bu deneyimlerin iş bulma sürecini nasıl etkilediğinin altını çizerken, aynı zamanda daha deneyimli bireylerin işe alım süreçlerinde avantajlı konuma geçtiğini göstermektedir.
Yaratıcı ve yenilikçi yeteneklerin bir araya gelmesi, teknolojik dönüşümü hızlandırarak iş dünyasında rekabet avantajı sağlar. Bu yetenekler, sadece mevcut pazarı takip etmekle kalmaz, aynı zamanda gelecekteki talepleri öngörebilir ve karşılayabilirler. Yenilik, ürün ve hizmet geliştirme süreçlerinde liderlik rolü üstlenirken, müşteri memnuniyetini artırmak ve işveren markası olarak tanınmak için kritik bir unsur haline gelir. Böylelikle teknolojik dönüşümü benimseyen ve yaratıcılığı teşvik eden şirketler, sadece kendi sektörlerinde değil, genel olarak iş dünyasında rekabet avantajı elde ederler.
Nitelikli iş gücünde dilin önemi oldukça büyüktür çünkü küreselleşen dünyada iş dünyası sınırları aşmaktadır. İyi bir dil becerisine sahip olmak, iş dünyasında iletişim kurmak, uluslararası müşterilerle etkili bir şekilde iletişim kurmak ve uluslararası projelerde çalışmak için önemlidir. Ayrıca, farklı kültürlere saygı göstermek ve işbirliği yapmak için de dil becerisi gereklidir. Özellikle İngilizce, uluslararası iş dünyasında en yaygın olarak kullanılan dildir ve birçok firma İngilizce bilen çalışanları tercih etmektedir.
1. Google: Teknoloji devi Google, küresel pazarlarda faaliyet göstermektedir ve İngilizce bilmek Google'da çalışmak için büyük bir avantajdır.
2. Microsoft: Bilgisayar yazılımı ve hizmetleri konusunda lider olan Microsoft, dünya genelinde faaliyet göstermekte ve İngilizce dil becerisine sahip çalışanları aramaktadır.
3. Procter & Gamble (P&G): Tüketim ürünleri devi P&G, dünya genelinde birçok ülkede faaliyet göstermektedir ve çok dilli bir iş gücüne ihtiyaç duymaktadır.
4. Coca-Cola: İçecek endüstrisinde lider olan Coca-Cola, küresel bir marka olarak faaliyet göstermekte ve çok sayıda dilde çalışanları bulunmaktadır.
Bu firmalar, küresel pazarda rekabet edebilmek ve uluslararası iş ilişkilerini yönetmek için dil becerilerine sahip nitelikli iş gücüne önem vermektedirler. Bu nedenle, dil becerilerinin iş dünyasında önemi giderek artmaktadır.
Günümüz dünyasında 21. yüzyıl yetkinlikleri ile nitelikli iş gücünün unsurları paralel olarak ilerlemektedir. Bu temel yetkinlikleri analiz edebilmek, teknolojinin bu kadar geliştiği, değiştiği ve dönüştüğü dünyada yapay zeka ile mümkündür. Nitelikli iş gücüne sahip olan bir firma olmak elbette önemlidir. Ancak bu nitelikli adayları işe alarak elde edilir. Nitelikli adayları bulma konusunda hiringcycle.ai benzersiz bir rol oynamaktadır. Yapay zeka ile işe alımın anahtarı olan bu platformda bireylerin sadece verdikleri cevaplara göre temel yetkinliklerini analiz eder ve 1 dakikada aday raporu oluşturarak insan kaynakları ekiplerinin iş hacminin minimize edilmesine yardımcı olur. Bu sayede insan kaynakları, yetkinliklerinin analiz edilmiş olduğu adayları inceleyerek işe alım yapar.
Kaynak: OECD (Organization for Economic Co-operation and Development), "Education at a Glance", 2022.